Moda fotoğrafçılığında çığır açan Fashion Bubbles çekiminin perde arkası

Bir sabah uyanıyorsunuz ve her zamanki gibi evden işinize gitmek için çıkıyorsunuz. Ama karşınıza çıkanlar, size o günün hiç de “her zamanki” gibi olmadığını gösteriyor. Evet, sokak aynı sokak, insanlar aynı insanlar... Ama ya o havada asılı duran cam küre de neyin nesi? Üstelik içinde tüm zarafetiyle duran bir de kadın var! İşte bundan tam 54 yıl önce, Parisliler böyle bir günde uyandılar. Şaşkınlıkla baktıkları küre ve içindeki şık kadın da aslında bir moda çekimi için ordaydı. Onları Paris sokaklarıyla buluşturan da ikonik ve sürreal fotoğraflarıyla tanınan, ünlü fotoğraf sanatçısı Melvin Sokolsky’di. Sanatçının 1963 yılında, Harper’s Bazaar dergisi için yaptığı bu masalsı çekimler, bugün hala moda dünyasının en etkileyici işleri arasında yer alıyor.

Adeta bu iş için doğmuş diyebileceğimiz New Yorklu sanatçı Melvin Sokolsky, henüz 10 yaşındayken babasının fotoğraf makinesiyle çekimler yapmaya başlamış. Üzerinde çalıştığı yaratıcı denemeler, ona 21 yaşında Harper’s Bazaar dergisinin kapılarını açmış. Sonraki yıllarda, aralarında Esquire ve Vogue gibi bir çok prestijli dergi için de çalışmalar yapan Sokolsky’ı asıl üne kavuşturan ise, Paris semalarında uçan “Bubble” projesi olmuş. Harper’s Bazaar editörü Nancy White, Melvin Sokolsky’den Paris’te Saint Laurent ve Nina Ricci gibi tasarımcılar için bir moda çekimi yapması istendiğinde, Sokolsky alışılageldiği gibi elit mekanlarda, lüks otomobillerde çekim yapmak yerine, yaratıcı bir fikrin peşinden gitmeyi tercih etmiş. Çocukken görüp çok etkilendiği, Hollandalı ressam Hieronymus Bosch’un “The Garden of Earthly Delights” tablosundan ilham alarak, çekim için şeffaf bir küre kullanmaya karar vermiş.

Sokolsky, Paris çekimleri öncesinde ilk denemesini Manhattan manzarasını arkasına alarak New Jersey’de gerçekleştirmiş. Dergi yönetiminden onayı alınca da ekibiyle birlikte Paris’e uçmuş. Ünlü fotoğrafçı 20 Ocak 1963'te tuttuğu notlarda, şu ifadeleri kullanıyor; "Ekibim ve ben Paris'e uçtuk... Kiraladığımız teleskobik vinç, buluşma yerimize peşinde ufak bir kamyonet eşliğinde gelmişti. Arka kapı ardına kadar açılmış ve içeride bulunan devasa balon adeta kundağında uyuyan bir bebek gibiydi. Vinç operatörü yavaşça kabloyu indiriyordu... O sırada balon yerden birkaç metre yüksekte takılı kaldı. Adeta devasa bir yumurta gibi havada asılı kalmıştı."

10 günde hazırlattığı pleksiglas küreyi bir vinçle şehrin sokakları üstüne asan Sokolsky, kürenin içinde poz vermesi için dönemin top modellerinden Simone D'Aillencourt ile çalışmış. Önceden modelin nasıl nefes alacağı hesaba katılmasa da, şans eseri iki yarım kürenin birleştiği yerde bir hava boşluğu oluşmuş ve bu sayede uzun çekimler sorunsuz halledilmiş. Melvin Sokolsky, küreyle ilgili bu teknik konuların üstesinden geldikten sonra, çalışmaları için nasıl bir kompozisyon oluşturacağına kafa yormuş. Aslında fotoğrafların en can alıcı kısmını da bu konu oluşturuyor. Çünkü Sokolsky çekimlerini, küreyi sokakların gündelik hayatlarının ortasına asarak yapmış. Fotoğraflarda gördüğünüz insanları yönlendirmeden, kompozisyona onların küredeki kadına şaşkın bakışlarını da eklemek istemiş. Objektife kimi zaman evlerinin camlarından küreye bakan kadınlar, kimi zaman da yoldan bisikletleriyle geçerken durup küredeki modeli izleyen çocuklar takılmışlar. Hatta zaman zaman çalışma izinleri sebebiyle polisle köşe kapmaca oynamak zorunda bile kalmışlar.

İşte Harper's Bazaar dergisinin Mart 1963 sayısında yayımlanan, 11 adet muazzam fotoğrafın öyküsü kısaca böyle. Şurası kesin ki, bu etkileyici fotoğraflar bugün bile halen görenleri şaşırtmaya devam ediyor. Sokolsky, ileri görüşlülüğü sayesinde, moda fotoğrafçılığının değişen trendlerini çok önceden tahmin edebilmişti. Muazzam fotoğraf dizisi sürreal bir üslupla üst düzey modayı harmanlamış ve sokak fotoğrafçılığı estetiğini kullanarak kendine özgü bir tarz yakalamıştı. Sokolsky'nin fotoğrafları, günümüzün cesur ve kışkırtıcı moda fotoğrafçılığının mihenk taşları olarak kabul edilmektedir. Bugün halen pek çok moda fotoğrafçısı, Sokolsky'nin o yıllarda yaptıklarından ilham almaktadır.

Melvin Sokolsky, bu zamandan bağımsız olarak değerini koruyan fotoğrafların, başarısının kilit noktasının “iyi fikir” olduğunu söylüyor. Sanatçı, iyi fikrini, ışığı iyi kullanmasıyla birleştirerek daha Photoshop’un olmadığı bir dönemde, rüya gibi bir çalışma ortaya çıkarmış. Zaten insanlara bir giysiden çok bir rüya satan moda endüstrisini canlı tutan da Sokolsky gibi hayal ettiklerinin peşinden gidenler... Melvin Sokolsky, bugün 84 yaşında ve hala fotoğraf çekmeye devam ediyor.